ทำความเข้าใจการตรวจสุขภาพประจำช่วงวัยของสุนัข ตั้งแต่ลูกสุนัข จนถึงผู้สูงอายุ พร้อมคำแนะนำ ตอบทุกคำถามให้คุณหมาท่านใหม่มั่นใจในการดูแลเจ้านายสี่ขา

รู้หรือไม่? ตรวจสุขภาพสุนัขแต่ละช่วงวัย ต้องเช็กอะไรบ้าง


ลูกสุนัข (Puppy): ตรวจ 2–6 เดือน

วัคซีนพื้นฐานและการตรวจทางเลือด

  • ตรวจ Fecal exam (ตรวจพยาธิในอุจจาระ)

  • CBC, Chemistry screen สำหรับตรวจโรคตับ-ไต

  • ตรวจหาหมัดเห็บ

การตรวจพฤติกรรมและพัฒนาการ

  • การประเมิน Socialization และ Growth chart

  • เทียบขนาดกับมาตรฐานสายพันธุ์

ตารางแนะนำตรวจช่วงวัย

อายุ (เดือน) รายการตรวจ ความถี่/บ่อย
2 เดือน วัคซีนชุดแรก, ตรวจพยาธิ ทุกเดือน
3–4 เดือน วัคซีนต่อเนื่อง, ปรึกษาพฤติกรรม ทุก 2 เดือน
5–6 เดือน ฉีดวัคซีนครบชุด, เคลียร์สุขภาพรวม 6 เดือน

สำคัญ:

  • ลูกสุนัขต้องได้รับการดูแลใกล้ชิด

  • ปรึกษาสัตวแพทย์ยามฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคติดต่อ


วัยเจริญพันธุ์ (Adult: 1–5 ปี)

วัยเจริญพันธุ์ของสุนัขเป็นช่วงเวลาที่สุขภาพและการดูแลต้องได้รับการเอาใจใส่มากที่สุด เพราะเป็นช่วงที่ร่างกายเริ่มเต็มวัย ระบบสืบพันธุ์พร้อมทำงาน และอาจเกิดโรคสะสมจากการใช้ชีวิตที่ไม่สมดุลได้

ตรวจสุขภาพประจำปี (Annual Health Check-ups)

คำอ่าน: แอน-นวล เฮลธ์ เช็ค-อัพส์
คำแปล: การตรวจสุขภาพประจำปี

ในช่วงวัยเจริญพันธุ์ (1–5 ปี) สุนัขควรได้รับการตรวจสุขภาพอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง โดยสัตวแพทย์จะตรวจ:

  • น้ำหนักและค่าดัชนีมวลกาย (Body Condition Score)

  • ฟันและเหงือก (Dental Health)

  • หูและตา (Ear and Eye Check-up)

  • ระบบหัวใจและการไหลเวียน (Cardiovascular System)

  • การหายใจ (Respiratory Health)


ตรวจวัคซีนและปรับปรุงภูมิคุ้มกัน

คำอ่าน: เช็ค วัค-ซีน แอนด์ อิม-มิว-นิ-เซ-ชั่น
คำแปล: การตรวจและเสริมภูมิคุ้มกัน

วัคซีนสำคัญในช่วงวัยนี้ ได้แก่

ชื่อวัคซีน (Vaccine) ความถี่ (Frequency) ความสำคัญ
วัคซีนรวม 5 โรค (5-in-1 vaccine) ปีละครั้ง ป้องกันไข้หัด หวัด และพาร์โว
วัคซีนพิษสุนัขบ้า (Rabies) ปีละครั้ง ป้องกันโรคร้ายแรงสู่คน
วัคซีนป้องกันพยาธิหนอนหัวใจ (Heartworm) รายเดือน / ปีละ 1 ครั้ง ป้องกันพยาธิที่อันตรายถึงชีวิต


ตรวจระบบสืบพันธุ์ (Reproductive Health Check)

คำอ่าน: รี-พรอด-ดัค-ทีฟ เฮลธ์ เช็ค
คำแปล: การตรวจระบบสืบพันธุ์

ในสุนัขวัยเจริญพันธุ์ การตรวจระบบสืบพันธุ์เป็นเรื่องสำคัญโดยเฉพาะ:

  • สำหรับตัวผู้: ตรวจอัณฑะ ต่อมลูกหมาก และพฤติกรรมก้าวร้าว

  • สำหรับตัวเมีย: ตรวจมดลูก เต้านม และรอบการเป็นสัด

สิ่งที่ควรระวัง:

  • เนื้องอกเต้านม

  • มดลูกอักเสบ (Pyometra)

  • พฤติกรรมทางเพศที่รุนแรง


ตรวจสุขภาพช่องปาก (Dental Health)

คำอ่าน: เดน-ทัล เฮลธ์
คำแปล: สุขภาพช่องปาก

สุขภาพฟันเป็นสิ่งที่มักถูกละเลย แต่ส่งผลโดยตรงต่ออวัยวะอื่น ๆ เช่น หัวใจ และไต

  • ควรขูดหินปูนปีละครั้ง

  • แปรงฟันอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2–3 ครั้ง

  • ให้ของเล่นหรืออาหารช่วยลดคราบหินปูน


ประเมินโภชนาการและการออกกำลังกาย (Nutrition & Exercise)

คำอ่าน: นิว-ทริ-ชั่น แอนด์ เอ็ก-เซอร์-ไซส์
คำแปล: โภชนาการและการออกกำลังกาย

ควรประเมิน:

  • ปริมาณอาหารเหมาะสมหรือไม่

  • โปรตีนและไขมันสอดคล้องกับกิจกรรมหรือไม่

  • สุนัขได้รับการออกกำลังกายเพียงพอหรือไม่


ตารางแนะนำพฤติกรรมสุขภาพสำหรับวัยเจริญพันธุ์

ปัจจัย แนะนำ
อาหาร คุมปริมาณไม่ให้อ้วน
การออกกำลังกาย เดิน 30 นาที/วัน
พฤติกรรม ฝึกคำสั่งพื้นฐาน
สุขภาพจิต ใช้ของเล่นหรือเวลาเล่นกับเจ้าของ


Q&A: คำถามพบบ่อยเกี่ยวกับสุนัขวัยเจริญพันธุ์

Q: ต้องพาสุนัขทำหมันช่วงไหนดี?
A: แนะนำช่วง 6 เดือน – 1 ปี ก่อนเข้าสู่วัยผสมพันธุ์เต็มที่

Q: ทำไมต้องตรวจฟันทุกปี?
A: คราบหินปูนอาจสะสมและทำให้เกิดโรคหัวใจและไต


สรุปท้ายบท

สุนัขในช่วงวัยเจริญพันธุ์ (1–5 ปี) เป็นวัยที่ดูเหมือนแข็งแรงที่สุด แต่กลับเป็นช่วงที่ต้องดูแลอย่างใกล้ชิดมากที่สุด ทั้งการตรวจสุขภาพ การดูแลฟัน ระบบสืบพันธุ์ และโภชนาการ การป้องกันไว้ก่อนคือกุญแจสำคัญที่จะทำให้เพื่อนสี่ขาของคุณอยู่กับคุณไปได้ยาวนานอย่างมีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุด