คำแนะนำเบื้องต้นสำหรับเจ้าของลูกสุนัข
การเลี้ยงลูกสุนัขให้แข็งแรงและมีอายุยืนยาว เริ่มต้นจากการดูแลสุขภาพตั้งแต่วันแรกที่พาเข้าบ้าน "วัคซีน" เป็นหนึ่งในขั้นตอนสำคัญที่สุดในการป้องกันโรคร้ายแรงที่อาจคร่าชีวิตลูกสุนัขได้ แม้ว่าบางโรคจะดูไม่น่ากลัว แต่หากไม่ได้รับวัคซีนอย่างเหมาะสม สุนัขอาจป่วยหนักหรือกลายเป็นพาหะให้กับสัตว์เลี้ยงตัวอื่นในบ้าน
บทความนี้จะอธิบายอย่างละเอียดเกี่ยวกับวัคซีนที่จำเป็นสำหรับลูกสุนัข ช่วงเวลาที่ควรฉีด และสิ่งที่เจ้าของควรรู้ก่อนและหลังการฉีดวัคซีน

วัคซีนคืออะไร และทำไมจึงจำเป็นสำหรับลูกสุนัข?
วัคซีนคือสารกระตุ้นภูมิคุ้มกันที่ทำให้ร่างกายสัตว์สามารถต่อสู้กับเชื้อโรคได้โดยไม่ป่วยรุนแรง การฉีดวัคซีนให้กับลูกสุนัขจึงเป็นวิธีสร้างภูมิคุ้มกันต่อโรคร้ายแรง เช่น พาร์โว ลำไส้อักเสบ หัดสุนัข และพิษสุนัขบ้า
การฉีดวัคซีนให้ครบชุดและตามระยะเวลาที่สัตวแพทย์แนะนำ จะช่วยให้ลูกสุนัขมีสุขภาพแข็งแรง ไม่เสี่ยงต่อโรคอันตราย และสามารถใช้ชีวิตร่วมกับสัตว์ตัวอื่นได้อย่างปลอดภัย
ตารางการฉีดวัคซีนลูกสุนัขตามช่วงอายุ
การฉีดวัคซีนลูกสุนัขต้องทำอย่างต่อเนื่องตั้งแต่อายุประมาณ 6 สัปดาห์ ไปจนถึง 16 สัปดาห์ โดยมีวัคซีนพื้นฐานที่จำเป็น ดังนี้
ช่วงอายุ 6-8 สัปดาห์
- วัคซีนรวมเข็มที่ 1 (DHPP) : ป้องกันโรคไข้หัดสุนัข (Distemper), โรคตับอักเสบ (Hepatitis), โรคลำไส้อักเสบ (Parvovirus) และโรคหลอดลมอักเสบ (Parainfluenza)
ช่วงอายุ 9-10 สัปดาห์
- วัคซีนรวมเข็มที่ 2 (DHPP) : เข็มกระตุ้นเพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกัน
- วัคซีนป้องกันโรคเลปโตสไปโรซิส (Leptospirosis) : โรคติดต่อจากสัตว์สู่คนผ่านทางปัสสาวะของสัตว์ฟันแทะ
ช่วงอายุ 12 สัปดาห์
- วัคซีนรวมเข็มที่ 3 (DHPP)
- วัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้า (Rabies) : เป็นวัคซีนบังคับตามกฎหมาย และจำเป็นมากเพื่อป้องกันการติดโรคสู่คน
ช่วงอายุ 16 สัปดาห์
- วัคซีนรวมเข็มสุดท้าย (DHPP) : ในบางกรณีอาจมีเข็มที่ 4 ตามคำแนะนำของสัตวแพทย์
- วัคซีนกระตุ้นพิษสุนัขบ้า (Booster) : หากยังไม่ฉีดในเข็มก่อนหน้า
รายละเอียดของวัคซีนสำคัญแต่ละชนิด
1. วัคซีนรวม DHPP
เป็นวัคซีนพื้นฐานที่ลูกสุนัขทุกตัวควรได้รับครบชุด
ป้องกันโรค
- Distemper (ไข้หัดสุนัข) ทำให้สุนัขมีไข้ ตา-จมูกไหล และอาจเกิดอาการทางระบบประสาท
- Hepatitis (โรคตับอักเสบ) ทำลายตับและไตของสุนัข อาจถึงขั้นเสียชีวิต
- Parvovirus (ลำไส้อักเสบ) โรคติดต่อรุนแรง มีอาการท้องเสียรุนแรงและอาเจียน
- Parainfluenza ไวรัสที่ทำให้สุนัขมีอาการไอ หายใจลำบาก
2. วัคซีนป้องกันโรคเลปโตสไปโรซิส
แนะนำสำหรับสุนัขที่อาศัยในบริเวณที่เสี่ยงต่อการสัมผัสกับหนู เช่น ฟาร์ม หรือพื้นที่เปิดโล่ง
ป้องกันโรค
- โรคที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งแพร่ผ่านปัสสาวะของหนูหรือสัตว์ฟันแทะ ทำให้เกิดภาวะไตวายเฉียบพลันในสุนัข และสามารถติดต่อถึงคนได้
3. วัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้า (Rabies)
เป็นวัคซีนที่กฎหมายไทยบังคับให้ฉีดทุกปีหลังอายุครบ 3 เดือน
ป้องกันโรค
- พิษสุนัขบ้าเป็นโรคไวรัสที่รุนแรงที่สุด สามารถติดต่อสู่คนได้และมักทำให้เสียชีวิต
วัคซีนเสริมอื่น ๆ ที่ควรพิจารณา
นอกจากวัคซีนพื้นฐานแล้ว ยังมีวัคซีนเสริมที่ควรฉีดในบางกรณี เช่น
- วัคซีนป้องกันโรคไอกรนสุนัข (Bordetella bronchiseptica) : สำหรับสุนัขที่เข้าสถานรับเลี้ยงหรือมีการรวมกลุ่มกับสุนัขตัวอื่นบ่อย
- วัคซีนป้องกันโรค Lyme : โรคติดเชื้อจากเห็บ เหมาะสำหรับสุนัขที่อาศัยในพื้นที่ที่มีเห็บชุกชุม
- วัคซีนป้องกันเชื้อไวรัส Corona (ไม่เกี่ยวกับโควิด-19) : ป้องกันอาการลำไส้อักเสบในลูกสุนัขบางกรณี
ข้อควรปฏิบัติหลังลูกสุนัขได้รับวัคซีน
หลังการฉีดวัคซีน เจ้าของควรดูแลลูกสุนัขเป็นพิเศษ โดยมีข้อควรระวังดังนี้
- ให้พักผ่อนอย่างเพียงพอ
- งดอาบน้ำ 1-3 วันหลังฉีด
- สังเกตอาการแพ้ เช่น บวมบริเวณที่ฉีด ซึม อาเจียน หรือหายใจลำบาก หากเกิดควรรีบนำส่งสัตวแพทย์
- อย่าพาลูกสุนัขออกไปเจอสุนัขตัวอื่น หรือพาไปในที่สาธารณะ จนกว่าจะฉีดวัคซีนครบชุด
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการฉีดวัคซีนลูกสุนัข
1. ลูกสุนัขต้องฉีดวัคซีนกี่ครั้ง?
ตอบ อย่างน้อย 4 ครั้งในช่วงอายุ 6–16 สัปดาห์ และฉีดกระตุ้นปีละครั้ง
2. ลูกสุนัขสามารถออกไปข้างนอกก่อนฉีดวัคซีนครบได้ไหม?
ตอบ ไม่แนะนำ เพราะเสี่ยงต่อการติดเชื้อจากสุนัขหรือสิ่งแวดล้อมที่ปนเปื้อน
3. ถ้าลืมฉีดวัคซีนในช่วงอายุที่แนะนำ ควรทำอย่างไร?
ตอบ พาลูกสุนัขไปพบสัตวแพทย์ทันที เพื่อประเมินและวางแผนฉีดวัคซีนให้เหมาะสม
สรุป: ฉีดวัคซีนครบ ลูกสุนัขแข็งแรง ห่างไกลโรคร้าย
การฉีดวัคซีนเป็นหนึ่งในความรับผิดชอบที่สำคัญที่สุดของเจ้าของสัตว์เลี้ยง วัคซีนไม่เพียงช่วยปกป้องสุขภาพของลูกสุนัข แต่ยังป้องกันการแพร่กระจายของโรคร้ายแรงไปยังสัตว์ตัวอื่นและมนุษย์ด้วย
หมั่นปรึกษาสัตวแพทย์ ตรวจสุขภาพตามนัด และเก็บบันทึกวัคซีนอย่างถูกต้อง เพื่อให้ลูกสุนัขของคุณมีชีวิตที่ยืนยาวและมีความสุขในทุกวันค่ะ

Perona