แมวท้องอืด ท้องเสีย สาเหตุ และ วิธีดูแล

ทำความเข้าใจกับอาการท้องอืดและท้องเสียในแมว

อาการท้องอืดในแมวคืออะไร?

• ท้องป่องแข็ง

• เรอบ่อยหรือพยายามขย้อน

• ไม่อยากอาหาร ซึม ไม่วิ่งเล่น

อาการท้องเสียในแมวคืออะไร?

• อุจจาระเหลวหรือมีน้ำปน

• ถ่ายบ่อยกว่าปกติ

• มีกลิ่นเหม็นผิดปกติ หรือมีเลือดปน

ตารางเปรียบเทียบอาการ

สาเหตุของท้องอืดและท้องเสียในแมว

สาเหตุของอาการท้องอืด

• กินอาหารเร็วเกินไป

• อาหารไม่ย่อย เช่น นมวัว หรืออาหารมัน

• ภาวะลำไส้อักเสบ

• พยาธิภายในระบบย่อยอาหาร

สาเหตุของอาการท้องเสีย

• การเปลี่ยนอาหารกะทันหัน

• ติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย เช่น Feline Parvovirus

• อาหารเป็นพิษหรือเน่าเสีย

• พยาธิหรือปรสิตในลำไส้

วิธีดูแลเบื้องต้นเมื่อแมวมีอาการ

หากแมวท้องอืด

• งดให้อาหารทันที 6-8 ชั่วโมง

• ใช้น้ำอุ่นนวดเบา ๆ ที่หน้าท้อง

• ให้จิบน้ำบ่อย ๆ แบบทีละน้อย

หากแมวท้องเสีย

• งดให้อาหารที่เสี่ยง เช่น นมวัว อาหารเปียก

• ให้น้ำสะอาดเพื่อลดการขาดน้ำ

• พิจารณาให้น้ำเกลือแร่สำหรับสัตว์

ข้อควรสังเกต

• หากแมวไม่ดีขึ้นภายใน 24 ชั่วโมง ควรพบสัตวแพทย์

• หากอาการรุนแรง เช่น ถ่ายเป็นเลือด หรือแมวซึมมาก ให้รีบพาไปโรงพยาบาลทันที

ควรพาแมวไปพบสัตวแพทย์เมื่อใด

อาการที่ไม่ควรรอดูอาการเอง

• อาเจียนร่วมกับถ่าย

• ถ่ายเป็นเลือด สีดำ หรือมูก

• ท้องบวมผิดปกติ

• ซึมจนไม่ตอบสนองต่อสิ่งเร้า

การวินิจฉัยจากสัตวแพทย์

• ตรวจเลือด ตรวจอุจจาระ

• ตรวจพยาธิภายใน

• X-ray หรืออัลตราซาวด์หน้าท้อง

สิ่งที่ควรแจ้งสัตวแพทย์

• อาหารที่แมวกิน

• ระยะเวลาที่เริ่มมีอาการ

• พฤติกรรมที่ผิดปกติอื่น ๆ

การป้องกันไม่ให้แมวท้องอืดหรือท้องเสียอีก

การป้องกันย่อมดีกว่าการรักษาเสมอ โดยเฉพาะกับสัตว์เลี้ยงอย่างแมวที่มีระบบทางเดินอาหารค่อนข้างอ่อนไหว หากเจ้าของสามารถจัดการเรื่องอาหารและสุขภาพของแมวได้ดี จะช่วยลดความเสี่ยงจากอาการท้องอืด ท้องเสีย หรือปัญหาในระบบย่อยอาหารได้อย่างมาก

ดูแลเรื่องอาหาร

หนึ่งในสาเหตุหลักที่ทำให้แมวท้องอืดหรือท้องเสียคือการให้อาหารที่ไม่เหมาะสมหรือเปลี่ยนแปลงอาหารอย่างกะทันหัน

1. ไม่เปลี่ยนอาหารกะทันหัน

การเปลี่ยนอาหารควรทำอย่างค่อยเป็นค่อยไป โดยใช้เวลาประมาณ 7–10 วันผสมอาหารเก่าและใหม่ในสัดส่วนที่ค่อย ๆ เปลี่ยน เช่น:

หากเปลี่ยนทันที อาจทำให้แมวเกิดอาการ digestive upset (ไดเจสทีฟ อัพเซต) = ความผิดปกติในระบบย่อยอาหาร

2. หลีกเลี่ยงอาหารที่ก่อให้เกิดอาการ

• นมวัว – แมวส่วนใหญ่ไม่มีเอนไซม์ lactase (แลคเทส) สำหรับย่อย lactose (แลคโทส) ในนมวัว

• อาหารมัน/ทอด – ย่อยยาก อาจทำให้ท้องเสีย

• อาหารหมดอายุหรือเน่าเสีย – ทำให้แมวติดเชื้อในระบบทางเดินอาหารได้

3. ให้อาหารตามเวลา

การให้อาหารแมวอย่างสม่ำเสมอจะช่วยควบคุมระบบย่อยอาหารให้ทำงานได้ดี ไม่ปล่อยให้แมวหิวจัดหรือกินเร็วเกินไป

Tips: ควรให้แมวกินอาหารปริมาณเล็กน้อยแต่บ่อยครั้ง เช่น วันละ 2-3 มื้อ

ดูแลสุขภาพแมวทั่วไป

แมวที่สุขภาพดีจะมีระบบย่อยอาหารที่แข็งแรง ทำให้ลดโอกาสการท้องอืดและท้องเสียลงได้มาก

1. ตรวจสุขภาพประจำปี

ควรพาแมวไปพบสัตวแพทย์อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อตรวจเช็กร่างกาย เช่น

• ตรวจฟัน

• ตรวจอุจจาระ

• ตรวจการทำงานของตับ ไต

2. ถ่ายพยาธิตามกำหนด

พยาธิในลำไส้เป็นอีกหนึ่งสาเหตุของอาการท้องเสีย แมวควรได้รับการถ่ายพยาธิอย่างน้อยทุก 3–6 เดือน

3. ให้แมวออกกำลังกายพอเหมาะ

การเคลื่อนไหวจะช่วยกระตุ้นระบบย่อยอาหารและลดความเครียด (ซึ่งเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้ท้องเสีย)

• เล่นกับแมววันละ 10–15 นาที

• ใช้ของเล่นแมว เช่น ไม้ตกแมว, ลูกบอล

Q&A คำถามพบบ่อยเกี่ยวกับแมวท้องอืด ท้องเสีย

Q: แมวท้องเสียกินอะไรได้บ้าง?
A: อาหารย่อยง่าย เช่น ข้าวต้มเนื้อไก่ต้มไม่มีเครื่องปรุง หรืออาหารสูตรเฉพาะสำหรับแมวท้องเสียที่สัตวแพทย์แนะนำ

Q: ถ้าแมวท้องอืด ควรให้กินยาไหม?
A: ห้ามให้ยาคนกับแมวโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากสัตวแพทย์ เพราะอาจเป็นอันตราย

Q: ท้องเสียเป็นบ่อยควรทำอย่างไร?
A: ควรตรวจสุขภาพกับสัตวแพทย์เพื่อตรวจระบบลำไส้และตรวจหาพยาธิ

สรุปท้ายบท

อาการท้องอืดและท้องเสียในแมวเป็นปัญหาที่พบบ่อยและไม่ควรมองข้าม การเข้าใจสาเหตุ สังเกตอาการ และดูแลเบื้องต้นให้ถูกต้องสามารถช่วยให้แมวฟื้นตัวเร็วขึ้น และหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อนในอนาคต หากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาสัตวแพทย์ทันที เพราะสุขภาพของแมวคือความสุขของคนเลี้ยง